۷ مطلب با موضوع «معاونت علمی پژوهشی :: پژوهش» ثبت شده است

دومین همایش بین المللی غدیر با تأکید بر غدیر و حکمرانی شایسته

شنبه ۱۲ بهمن ۹۸

زنان راوی حدیث غدیر

شواهد موجود در کتب تاریخى گویاى این حقیقت است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) از آغاز رسالت ‏با رویکرد عمده زنان به آیین توحیدى روبرو شد. اولین پذیرنده اسلام (خدیجه)، اولین شهیده (سمیه)[1] و بانوانى که از سابقین و مهاجران [2]شمرده مى‌‏شدند[3] نمونه روشنى از مشارکت زنان در عرصه‌هاى اجتماعى را به نمایش مى‌گذارند. حضور زنان در حجة‌الوداع بارزترین و ماندگارترین نوع شرکت در صحنه‏‌هاى اجتماعى است. اخبار فراوانى که به وسیله راویان زن از این مراسم عظیم نقل شده، گویاى تلاش گسترده زنان در پاسدارى از این میراث مقدس است. دستاوردهاى بانوان در عرصه اخبار غدیر به دو گروه عمده تقسیم مى‌شود:

[1] - در باره اسلام خدیجه این سخن امیرمؤمنان به تنهایى کافى است که فرمود: «لم یجمع بیت واحد یومئذ فى الاسلام غیر رسول الله و خدیجه و انا ثالثهما» نهج‏ البلاغه خطبه 192 (قاصعه).

[2] - کانت‏ سمیه ام عمار بن ‏یاسر و ابوه یاسر ممن عذب فى الله تعالى فصبرا و ارادتهما قریش على ان رجعا عن الاسلام الى الکفر فابیا فضرب ابوجهل سمیة بحربة فى قبلها فماتت... اعیان ‏الشیعه، ج‏7 ، ص‏319.

[3] - ریاحین‏ الشریعة، ج 2، ص 305.

ادامه مطلب

چهارشنبه ۴ دی ۹۸

به مناسبت فرارسیدن سالگرد ارتحال صاحب کتاب گرانسنگ "شبهای پیشاور" ۱۶/مهر/۱۳۵۰ ش

مجتهد و خطیب شهیر مرحوم آیت الله سید محمد سلطان الواعظین شیرازی تهرانی (شیرازی از باب اصلیت و تهرانی از باب تولد، و ارتحال(

وی برای تبلیغ و سخنرانی راهی پیشاور شد.

مجلسی بزرگ با حضور جمع زیادی از مردم پیشاور و علمای شیعه و سنی برگزار شد.

سلطان الواعظین مباحثی در زمینه خلافت و ولایت و عقاید شیعه مطرح ساخت.

در پایان سخنرانی دو تن از علمای اهل سنت نزد سلطان الواعظین آمده و تقاضای مناظره کردند.

مناظره تا ده شب به طول انجامید. استدلال سلطان الواعظین در طول این مناظره، فقط از کتب و منابع اهل سنت بود، و این خود نشانه تسلط و احاطه آن بزرگوار به منابع اهل سنت بوده است.

سید در این مناظره طولانی و کم نظیر چنان با صلابت، قدرت و منطق قوی وارد بحث شد که پس از مدت کوتاهی یکه تاز میدان گردید و آقایان اهل سنت بیشتر به مستمع تبدیل شدند.

در پایان شب دهم، تعدادی از رجال و بزرگان اهل سنت به مذهب تشیع مشرف شدند؛ ولی آنچه ثمره جاوید این مناظره پر ارج به شمار می آید، کتاب «شبهای پیشاور» است.

مؤلف مشروح مذکرات را که روز بعد از جلسه توسط جراید محلی چاپ می شد مجدداً بررسی کرده و پس از تنظیم در این اثر ارزشمند آورده است.

زندگینامه ایشان و تکمیلی مناظره

سه شنبه ۱۶ مهر ۹۸

مقالات درباره مباهله

مُباهَلَه، درخواست لعن و نفرین الهی برای اثبات حقانیت است و بین دو طرفی رخ می‌دهد که هر کدام ادعای حقانیت دارند.

این واژه در تاریخ اسلام به ماجرایی اشاره دارد که طی آن، پیامبر اسلام(ص) پس از مناظره با مسیحیانِ نجران و ایمان نیاوردن آنان، پیشنهاد مباهله داد و آنان پذیرفتند. با این حال مسیحیان نجران، در روز موعود از این کار خودداری کردند.

بنابر اعتقادات شیعی، جریان مباهله پیامبر(ص) نه تنها نشانگر حقانیت اصل دعوت پیامبر(ص) است، بلکه بر فضیلت همراهان او (حضرت علی، فاطمه و حسنین) در این ماجرا دلالت می‌کند. شیعیان بر این اساس، معتقدند امام علی(ع) بر اساس آیه مباهله، به منزلۀ نَفْس و جان پیامبر است. واقعه مباهله در ۲۴ ذی‌الحجه سال نهم هجری روی داد و آیه ۶۱ سوره آل عمران به آن اشاره دارد.

این واقعه در منابع شیعه و اهل سنت آمده است.

با کلیک روی عناوین زیر به مقالات پیرامون مباهله دسترسی پیدا کنید:

شنبه ۲ شهریور ۹۸

زیارت غدیریه+pdf

زیارت غدیریه از زیارتنامه‌های امام علی(ع) که از طرف امام هادی(ع) در روز غدیر صادر شده است. محور این زیارت، تولی و تبری و محتوای آن بیان فضائل امام علی(ع) است. زیارت غدیریه را در هر موقع از سال می‌توان خواند.

زمان صدور

معتصم خلیفه عباسی، امام هادی(ع) را از مدینه به سامرا فرا خواند. در روز غدیر، امام به نجف رسید و امیرالمومنین(ع) را زیارت کرد[1]. که متن آن به زیارت غدیریه مشهور است.

در کتاب‌های دعا وزیارت زمان خواندن آن، روز عید غدیر ذکر شده است[2].

شیخ عباس قمی با استناد به کلام عثمان بن سعید گفته است که این زیارت را در هر روز از نزدیک و دور می‌توان خواند[3].

سند زیارت

این زیارتنامه را ابن مشهدی از شاذان بن جبرئیل قمی از محمد بن علی طبری از ابوعلی طوسی از پدرش شیخ طوسی از شیخ مفید از ابن قولویه از کلینی از علی بن ابراهیم قمی از پدرش از حسین بن روح نوبختی و عثمان بن سعید عمری از امام حسن عسکری(ع) از امام هادی(ع)روایت کرده‌اند[4]. گفته شده در وثاقت هیچ‌یک از راویان این زیارتنامه تردید نشده است. همچنین محدث قمی نوشته است که: «کمتر حدیثی به قوت سند این زیارت‌نامه می‌رسد»[5].

محور و محتوای زیارت

محور اصلی زیارت غدیریه، اصل تولی و تبری و محتوای اصلی آن بیان فضائل امام علی(ع) است.

مهمترین بخش‌های این فضیلت‌ها عبارتند از:

فضیلت‌های قرآنی: در این زیارت بیش از ۳۰ آیه آمده است که بیان فضایل امیرالمؤمنین(ع) است؛ نظیر آیه لیله المبیت، آیه تبلیغ، آیه ولایت و ...

فضیلت‌های حدیثی: در زیارت غدیریه به بیان فضایلی که پشتوانه روایی در منابع حدیثی شیعه واهل سنت دارد، اشاره شده است. مانند امیرالمؤمنین، سید الوصیین، وارث علم النّبیین، ولی ربّ العالمین، امین‌الله فی ارضه، سفیر‌الله فی خلقه، الحجّه البالغه علی عباده، دین‌الله القویم، صراط مستقیم، نبأ عظیم، اوّل من آمن باللّه، سید المسلمین، یعسوب المؤمنین، امام المتقین، قائد الغرّ المحجّلین، امام المّتقین، اوّل من صدّق بما انزل الله علی نبیه و...

فضیلت‌های تاریخی: این زیارت، مطالبی از رشادت‌های تاریخی امام علی(ع)و فداکاری‌های آن حضرت در راه دین اسلام را بیان کرده است. از جمله: جنگ بدر، احزاب، اُحد، جنگ حُنین، صفّین، جمل، نهروان و...

در این زیارت همچنین به ماجرای فدک، بیزاری از دشمنان ولایت و برائت از قاتلان امام حسین(ع) و شهادت عمّار، شهادت حضرت علی(ع)و شهادت سیدالشّهدا علیه السلام اشاره شده است.

[1] - جعفریان، حیات فکری-سیاسی امامان شیعه(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۶۹۳.

[2] - شهید اول، المزار،۱۴۱۰ق، ص۶۴

[3] - قمی، هدیة الزائرین، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۲؛ مفاتیح الجنان، اسوه، ص۳۶۱.

[4] - ابن مشهدی، المزار، ۱۴۱۹ق، ص۲۶۳.

[5] - قمی، هدیة الزائرین، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۱؛ مفاتیح الجنان، اسوه، ص۳۶۳.

با کلیک روی عکس متن زیارت را دانلود کنید

شنبه ۲۶ مرداد ۹۸

آداب غدیر در روایات

در یادداشت زیر که برگرفته از سایت حوزه نیوز است آداب روز غدیر را مطالعه می فرمایید.

آداب عبادی

نماز

نماز روز غدیر در شب و روز و نیز نماز مسجد غدیر، در روایات وارد شده است که نمونه ای از روایات آن بیان می گردد:

الف: نماز شب غدیر: سید بن طاووس در مورد آن چنین می گوید:

وجدنا فیها صلاة مذکورة فی کتب العبادات والصلاة خیر موضوع و خیر مسموعٍ عام فی سائر الصلوات.

ذکر صفة هذه الصلاة فی لیلة الغدیر وهی اثنتا عشرة رکعة لایسلّم الا فی اخراهنّ ویجلس بین کلّ رکعتین ویقرأ فی کل رکعة الحمد وقل هو اللّه أحد عشر مرّات و آیة الکرسی مرّة، فاذا اتیت الثانیة عشرة فاقرأ فیها الحمد سبع مرّات وقل هو اللّه أحد سبع مرّات واقنت وقل «لا اله الاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشریک لَهُ، لَهُ الملک ولَهُ الحمد یحیی ویمیت ویمیت ویُحیی وهو حیّ لایموت بِیَدِه الخیر وهو علی کل شی قدیر» عشر مرات وترکع وتسجد وتقول فی سجودک عشر مرات «سبحان مَن أحصی کل شئ علمهُ وسبحان مَنْ لاینبغی التسبیح الاّ لَهُ سبحان ذی المَنَّ والنّعم، سبحان ذی الفضل والطول، سبحان ذی العزّة والکرم، أسئلک بمعاقد العزّ من عرشِک ومنتهی الرحمة من کتابک وبالاسم الاعظم وکلماته التّامّة أن تصلّی علی محمد رسولِکَ وأهل بیته الطیّبین الطاهرین واَنْ تفعل بی کذا وکذا انّک سمیع مجیب[1]».

ب: نماز روز غدیر: شیخ طوسی درباره نماز روز غدیر چنین آورده است:

الحسین بن الحسن الحسینی قال: حدثنا محمد بن موسی الهمدانی قال: حدثنا علی بن حسان الواسطی، قال حدثنا علی بن الحسین العبدی، قال سمعت اباعبداللّه الصادق علیه السلام یقول: صیام یوم غدیرخم یعدل صیام عمر الدنیا عاش انسان ثم صام ما عمرت الدنیا لکان له ثواب ذلک وصیامه یعدل عنداللّه عزّوجل ّ فی کل عام مأة حجّة ومأة عمرة مبرورات متقبلات وهو عیداللّه الاکبر… ومن صلّی فیه رکعتین… عدلت عند اللّه عزوجلّ مأة الف حجة ومأة الف عمرة و….

ومن فطر فیه مؤمناً کان کمن اطعم فئاماً وفئاماً فلم یزل یعد الی ان عقد بیده عشراً. ثم قال: اتدری کم الفئام؟ قلت: لا. قال: مأة الف کل فئام کان له ثواب من اطعم بعددها من النبیین والصدیقین والشهداء فی حرم اللّه عزّوجلّ وسقاهم فی یوم ذی مسغبة والدرهم فیه بالف الف درهم…^{^[2]}

ج: نماز مسجد غدیر: محدث عظیم الشأن مرحوم کلینی در مورد نماز مسجد غدیر می گوید:

عدة من اصحابنا، عن سهل بن زیاد، عن احمد بن محمد بن أبی نصر، عن أبان عن ابی عبداللّه علیه السلام قال: یستحب الصلاة فی مسجد الغدیر لان النبیّ صلی اللّه علیه وآله اقام فیه أمیرالمؤمنین علیه السلام وهو موضع اظهره اللّه عزّوجلّ فیه الحق^{^[3]}^.

روزه

درباره روزه روز غدیر روایات متعددی وارد شده که نمونه ای از آنها نقل می شود. صدوق می گوید:

حدثنا علی بن أحمد بن موسی رضی اللّه عنه قال: حدثنا محمد بن ابی عبداللّه الکوفی قال: حدثنی الحسین بن عبیداللّه الاشعریُّ قال: حدثنی محمد بن عیسی ابن عبید، عن القاسم بن یحیی، عن جدّه الحسن بن راشد، عن المفضّل بن عمر قال: قلت لابی عبداللّه علیه السلام : کم للمسلمین من عید؟ فقال: اربعة اعیاد، قال، قلت: قد عرفت العیدین والجمعة، فقال لی: اعظمها واشرفها یوم الثامن عشر من ذی الحجّة وهو الیوم الذی اقام فیه رسول اللّه صلّی اللّه علیه وآله امیرالمؤمنین علیه السلام ونصبه للناس علماً. قال: قلت: مایجب علینا فی ذلک الیوم؟ قال: یجب علیکم صیامه شکراً للّه وحمداً له مع انّه اهل ان یشکر کل ساعة، وکذلک أمرت الانبیاء اوصیاءها ان یصوموا الیوم الذی یقام فیه الوصی یتخذونه عیداً، ومن صامه کان افضل من عمل ستین سنة.^{^[4]}

همان طور که در پایان حدیث آمده است انبیا به جانشینان خود دستور می دادند که روز وصایت و امامت خود را عید بدانند و روزه بگیرند. امام در این حدیث در فضیلت روزه این روز می فرماید: روزه این روز از عمل شصت سال برتر است.

مرحوم کلینی هم در مورد روزه و اعمال دیگر چنین نقل می کند:

عن علی بن ابراهیم، عن ابیه، عن القاسم بن یحیی، عن جدّه الحسن بن راشد، عن ابی عبداللّه علیه السلام قال: قلت: جعلت فداک للمسلمین عید غیر العیدین؟ قال: نعم یا حسن أعظمها واشرفهما، قلت: وایّ یوم هو؟ قال: هو یوم نصب امیرالمؤمنین صلوات اللّه وسلامه علیه فیه علماً للناس، قلت جعلت فداک وماینبغی لنا ان نصنع فیه؟

قال: تصومه یا حسن وتکثر الصلاة علی محمد وآله وتبرّء الی اللّه ممّن ظلمهم فانّ الانبیاء صلوات اللّه علیهم کانت تأمر الاوصیاء بالیوم الذی کان یقام فیه الوصّی ان یتخذ عیداً، قال: قلت: فما لمن صامه؟ قال: صیام ستین شهراً، ولاتدع صیام یوم سبع وعشرین من رجب فانه هو الیوم الذی نزلت فیه النبوة علی محمّد صلّی اللّه علیه وآله وثوابه مثل ستین شهراً لکم^{^[5]}.

در آخر حدیث بعد از روزه غدیر به روز مبعث اشاره شده و ثواب روزه هر دو روز برابر با ثواب روزه شصت ماه دانسته شده است و این، ارتباط حقیقی دو روز و اهمیت آن دو را می رساند.