۳۵ مطلب با موضوع «معاونت علمی پژوهشی :: مقالات» ثبت شده است

آفرینش سرزمین کربلا قبل از آفرینش کعبه

خداوند متعال مکّه را آفرید و پیش از گستردن زمین، آن را به عنوان حرم و محل مورد احترام قرار داد، ولى در مورد سرزمین کربلا، امام سجّادحضرت علىّ بن الحسین علیهما السلام فرموده است:

اتّخذاللَّه أرض کربلاحرماً آمناً مبارکاً قبل أن یخلق اللَّه أرض الکعبة ویتّخذها حرماً بأربعة وعشرین ألف عام، وأنّه إذا زلزل اللَّه تبارک وتعالى الأرض وسیّرها رفعت، کما هی بتربتها نورانیّة صافیة[1].

 خداوند متعال بیست و چهار هزار سال پیش از آفرینش کعبه، سرزمین کربلا را به عنوان حرم امن و مبارک برگزید، و همچنین زمانى که خداوند زمین را لرزاند زمین کربلا را با تربتش - که نورانى و شفّاف است - بالا برد وآن را در برترین باغ هاى بهشت قرار داد. و آن از بهترین مسکن هاى بهشت است که جز پیامبران و رسولان-رسولان اولوالعزم - در آن ساکن نمى شوند. همانا این سرزمین در میان باغهاى بهشتى مى درخشد؛ همان گونه که ستارگان فروزان در میان ستارگان نورافشانى مى کند، نور این سرزمین دیدگان بهشتیان را خیره مى کند و با صداى بلندى مى گوید:

أنا أرض اللَّه المقدّسة الطیّبة المبارکة الّتی تضمّنت سیّدالشهداء وسیّد شباب أهل الجنّة.

من سرزمین مقدّس، پاک و مبارکى هستم که سیّد و آقاى شهیدان و سرور جوانان اهل بهشت را دربرداشته ام.

 

[1] - کامل الزیارات: ۴۵۱ ح۵، بحار الأنوار: ۱۰۸/۱۰۱ ح ۱۰، الخصائص الحسینیّة: ۲۴۰.

  • چهارشنبه ۶ شهریور ۹۸

سوره هل اتی

سالروز نزول سوره مبارکه هل اتی را به شیقتگان خاندان عصمت و طهارت تبریک می گوییم.

بنابر نظر مفسران شیعه و برخی از اهل سنت، آیه هشتم این سوره که به آیه اطعام معروف است، در توصیف حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) و حسنین(ع) و خادم آنان فضه نازل شده است. ایشان سه روز پی در پی به نذرشان بر روزه‌گرفتن این روزها وفا کردند و با اینکه خود گرسنه بودند، افطاری‌شان را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند. از جمله پاداش‌هایی که برای قرائت این سوره بیان شده، همنشینی با پیامبر(ص) در آخرت است.

  • سه شنبه ۵ شهریور ۹۸

دعای مباهله + متن

امام صادق علیه السّلام از امام باقر علیه السّلام نقل می‌کنند که فرمودند:

اگر بگویم اسم اعظم خداوند در این دعا مى‌باشد، راست گفته‌ام. و اگر مردم مى‌دانستند این دعا چه اثرى در اجابت دعا دارد با تمام توان براى آموختن آن تلاش مى‌کردند.

سید ابن طاووس در کتاب اقبال می‌گوید:

من نیز براى برآورده شدن حاجاتم آن را خوانده و به نتیجه مى‌رسم. و این همان دعاى مباهله است که این آیه در شأن آن نازل شد:

بگو: بیایید فرزندان ما و شما، زنان ما و شما، نفسهاى ما و شما را گرد آورده آنگاه مباهله نموده و...

این دعا را جبرییل علیه‌السّلام براى رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم آورده و گفت:

با وصى، دو نوه و دخترت با آنان مباهله کن و این دعا را بخوان.

متن دعای مباهله پیامبر گرامی اسلام:

  • شنبه ۲ شهریور ۹۸

توصیه مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی درباره روز مباهله

مراقب باید احترام این روز را درک و جایگاه مهم آن را در اسلام و ایمان بشناسد.

این روز از دو جهت شریف است که هر دو جهت نظیر یکدیگر هستند:

اول ثبوت نبوت و دوم ثبوت ولایت که با اولى بناى اسلام و با دومى بناى ایمان استوار مى‌شود. و از همین جاست که یکى از علماى اهل سنت با تأمل در آیه مباهله و این که خداوند در این آیه على را نفس پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم خوانده و او را با پیامبر یکى دانسته است مذهب حق را تشخیص داده و شیعه مى‌گردد.

بنابراین انسان منصف باید به جهت اینکه این روز، روز ثبوت اسلام و ایمان است به شرف و کرامت آن معتقد شود. این کرامت را مانند کرامت ایمان به خدا، رسول، حجتها، نشانه‌ها، کتابها و تمامى رسولان او دانسته و بالاتر، این روز را برابر تمام نعمتهاى دنیا و آخرت بداند.

سپس بیندیشد که چگونه خداوند این اسباب را براى هدایت او ایجاد و با عزت اسلام او را عزیز گردانیده، و بدین طریق او را مورد لطف خود قرار داده است. و اینکه اگر خداوند با دلایل عقلى او را به اسلام هدایت مى‌کرد ولى چنین وقایعى دلایل عقلى را تأیید نمى‌کرد، ممکن بود دشمن او را به شک و شبهه گرفتار ساخته و او را از دین و ایمان خارج کند، و او را به کفر و عذاب همیشگى و جاویدان مبتلا کند. و نیز اگر این حادثه که کفار را با پذیرش مالیات و خوارى، خوار نمود، بوقوع نمى‌پیوست آنان عزت و توانایى خود را حفظ کرده و با اسلام و مسلمین درگیر مى‌شدند. که نتیجه آن چیزى جز در سختى افتادن مسلمانان نبود و حتى شاید عده‌اى ضعیف النفس بر اثر این سختیها و مشکلات از دین خارج مى‌شدند. ولى خداوند با این حادثه و آشکار ساختن شرف و کرامت دوستان خود تمامى این سختیها و خطرات بزرگ را تبدیل به آسایش دائمى نمود. این نعمت آنقدر بزرگ است که کسى توان اندازه‌گیرى و سپاسگزارى آن را ندارد.

با توجه به این مطالب لازم است بمقدار ارزش این نعمت در سپاسگزارى آن تلاش نمود. و در صورتى که نتوان آنچنان که حق آن است شکر آن را بجاى آورد، باید باندازه توان براى سپاسگزارى آن تلاش کرد[1].

 

[1] - المراقبات ترجمه ابراهیم محدث بندرریگی ٬ صفحه ۵۰۰ تا ۵۲۲

  • شنبه ۲ شهریور ۹۸

آداب غدیر در روایات

در یادداشت زیر که برگرفته از سایت حوزه نیوز است آداب روز غدیر را مطالعه می فرمایید.

آداب عبادی

  1. نماز

نماز روز غدیر در شب و روز و نیز نماز مسجد غدیر، در روایات وارد شده است که نمونه ای از روایات آن بیان می گردد:

الف: نماز شب غدیر: سید بن طاووس در مورد آن چنین می گوید:

وجدنا فیها صلاة مذکورة فی کتب العبادات والصلاة خیر موضوع و خیر مسموعٍ عام فی سائر الصلوات.

ذکر صفة هذه الصلاة فی لیلة الغدیر وهی اثنتا عشرة رکعة لایسلّم الا فی اخراهنّ ویجلس بین کلّ رکعتین ویقرأ فی کل رکعة الحمد وقل هو اللّه أحد عشر مرّات و آیة الکرسی مرّة، فاذا اتیت الثانیة عشرة فاقرأ فیها الحمد سبع مرّات وقل هو اللّه أحد سبع مرّات واقنت وقل «لا اله الاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشریک لَهُ، لَهُ الملک ولَهُ الحمد یحیی ویمیت ویمیت ویُحیی وهو حیّ لایموت بِیَدِه الخیر وهو علی کل شی قدیر» عشر مرات وترکع وتسجد وتقول فی سجودک عشر مرات «سبحان مَن أحصی کل شئ علمهُ وسبحان مَنْ لاینبغی التسبیح الاّ لَهُ سبحان ذی المَنَّ والنّعم، سبحان ذی الفضل والطول، سبحان ذی العزّة والکرم، أسئلک بمعاقد العزّ من عرشِک ومنتهی الرحمة من کتابک وبالاسم الاعظم وکلماته التّامّة أن تصلّی علی محمد رسولِکَ وأهل بیته الطیّبین الطاهرین واَنْ تفعل بی کذا وکذا انّک سمیع مجیب[1]».

ب: نماز روز غدیر: شیخ طوسی درباره نماز روز غدیر چنین آورده است:

الحسین بن الحسن الحسینی قال: حدثنا محمد بن موسی الهمدانی قال: حدثنا علی بن حسان الواسطی، قال حدثنا علی بن الحسین العبدی، قال سمعت اباعبداللّه الصادق علیه السلام یقول: صیام یوم غدیرخم یعدل صیام عمر الدنیا عاش انسان ثم صام ما عمرت الدنیا لکان له ثواب ذلک وصیامه یعدل عنداللّه عزّوجل ّ فی کل عام مأة حجّة ومأة عمرة مبرورات متقبلات وهو عیداللّه الاکبر… ومن صلّی فیه رکعتین… عدلت عند اللّه عزوجلّ مأة الف حجة ومأة الف عمرة و….

ومن فطر فیه مؤمناً کان کمن اطعم فئاماً وفئاماً فلم یزل یعد الی ان عقد بیده عشراً. ثم قال: اتدری کم الفئام؟ قلت: لا. قال: مأة الف کل فئام کان له ثواب من اطعم بعددها من النبیین والصدیقین والشهداء فی حرم اللّه عزّوجلّ وسقاهم فی یوم ذی مسغبة والدرهم فیه بالف الف درهم…[2]

ج: نماز مسجد غدیر: محدث عظیم الشأن مرحوم کلینی در مورد نماز مسجد غدیر می گوید:

عدة من اصحابنا، عن سهل بن زیاد، عن احمد بن محمد بن أبی نصر، عن أبان عن ابی عبداللّه علیه السلام قال: یستحب الصلاة فی مسجد الغدیر لان النبیّ صلی اللّه علیه وآله اقام فیه أمیرالمؤمنین علیه السلام وهو موضع اظهره اللّه عزّوجلّ فیه الحق[3].

  1.  روزه

درباره روزه روز غدیر روایات متعددی وارد شده که نمونه ای از آنها نقل می شود. صدوق می گوید:

حدثنا علی بن أحمد بن موسی رضی اللّه عنه قال: حدثنا محمد بن ابی عبداللّه الکوفی قال: حدثنی الحسین بن عبیداللّه الاشعریُّ قال: حدثنی محمد بن عیسی ابن عبید، عن القاسم بن یحیی، عن جدّه الحسن بن راشد، عن المفضّل بن عمر قال: قلت لابی عبداللّه علیه السلام : کم للمسلمین من عید؟ فقال: اربعة اعیاد، قال، قلت: قد عرفت العیدین والجمعة، فقال لی: اعظمها واشرفها یوم الثامن عشر من ذی الحجّة وهو الیوم الذی اقام فیه رسول اللّه صلّی اللّه علیه وآله امیرالمؤمنین علیه السلام ونصبه للناس علماً. قال: قلت: مایجب علینا فی ذلک الیوم؟ قال: یجب علیکم صیامه شکراً للّه وحمداً له مع انّه اهل ان یشکر کل ساعة، وکذلک أمرت الانبیاء اوصیاءها ان یصوموا الیوم الذی یقام فیه الوصی یتخذونه عیداً، ومن صامه کان افضل من عمل ستین سنة.[4]

همان طور که در پایان حدیث آمده است انبیا به جانشینان خود دستور می دادند که روز وصایت و امامت خود را عید بدانند و روزه بگیرند. امام در این حدیث در فضیلت روزه این روز می فرماید: روزه این روز از عمل شصت سال برتر است.

مرحوم کلینی هم در مورد روزه و اعمال دیگر چنین نقل می کند:

عن علی بن ابراهیم، عن ابیه، عن القاسم بن یحیی، عن جدّه الحسن بن راشد، عن ابی عبداللّه علیه السلام قال: قلت: جعلت فداک للمسلمین عید غیر العیدین؟ قال: نعم یا حسن أعظمها واشرفهما، قلت: وایّ یوم هو؟ قال: هو یوم نصب امیرالمؤمنین صلوات اللّه وسلامه علیه فیه علماً للناس، قلت جعلت فداک وماینبغی لنا ان نصنع فیه؟

قال: تصومه یا حسن وتکثر الصلاة علی محمد وآله وتبرّء الی اللّه ممّن ظلمهم فانّ الانبیاء صلوات اللّه علیهم کانت تأمر الاوصیاء بالیوم الذی کان یقام فیه الوصّی ان یتخذ عیداً، قال: قلت: فما لمن صامه؟ قال: صیام ستین شهراً، ولاتدع صیام یوم سبع وعشرین من رجب فانه هو الیوم الذی نزلت فیه النبوة علی محمّد صلّی اللّه علیه وآله وثوابه مثل ستین شهراً لکم[5].

در آخر حدیث بعد از روزه غدیر به روز مبعث اشاره شده و ثواب روزه هر دو روز برابر با ثواب روزه شصت ماه دانسته شده است و این، ارتباط حقیقی دو روز و اهمیت آن دو را می رساند.

  • سه شنبه ۲۲ مرداد ۹۸